Mojtaba Ghotbi
تلویزیون ۴ سوئد با استناد به مکاتبات نشت کرده وزارت خارجه ایران: «روزبه پارسی مرتبط با شبکه نفوذی مخفی حکومت ایران است»
سالها فعالان سیاسی ضد رژیم ایران در اروپا و غرب عوامل نفوذی رژیم ایران را در دستگاه‌های اطلاعاتی، علمی رسانه‌ای سوئد، از. جمله روزبه پارسی و برادرش تریتا پارسی را افشا کرده بودند. اما متاستفانه این کشورهای مورد نظر در چهارچوب سیاست مماشات با رژیم ایران هیچگاه این افشاگریهای اپوزسيون رژیم را جدی نگرفتند، تا جایی که امروز گریبانشان را سخت می‌فشارد.
شبکه ۴ تلویزیون سوئد روز سه‌شنبه گزارشی منتشر کرد که در آن به فعالیت اعضای تشکیلاتی موسوم به «طرح کارشناسان ایرانی» می‌پردازد؛ شبکه‌ای متشکل از برخی ایرانیان ساکن خارج از کشور که هدفشان تسهیل نفوذ جمهوری اسلامی در غرب عنوان شده است.
این اطلاعات بر اساس هزاران ایمیل لو رفته از دیپلمات‌های ارشد ایرانی است و نگاهی منحصر به فرد به کارزارهای نفوذ ایران ارائه می‌دهد. این در یک زمان بسیار مهم بین سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ بود که ایران با غرب در مورد برنامه هسته‌ای خود مذاکره می‌کرد.
از مکاتبات ایمیلی بین مقامات مشخص است که ایران می‌خواست یک “سازمان غیردولتی” متشکل از محققان و دانشگاهیان برجسته در غرب ایجاد کند. این به عنوان یکی از “مهم‌ترین مأموریت‌ها” توصیف شده است.
مغز متفکر پشت این شبکه، دیپلمات ارشد ایرانی سعید خطیب‌زاده بود. او به همراه دیپلمات کهنه‌کار مصطفی زهرانی، نقش مرکزی در تشکیل این شبکه ایفا کرد، مکاتبات ایمیلی نشان می‌دهد. زهرانی به عنوان رابط بین وزیر امور خارجه ظریف و کارشناسان شبکه عمل می‌کرد. به عنوان عضو سپاه پاسداران انقلاب و رئیس اندیشکده داخلی وزارت امور خارجه، او همچنین برای حمایت سیاسی از شبکه و تأمین مالی آن نقش تعیین‌کننده‌ای داشت.
پیش از این نیز در رسانه‌های مختلف گزارش‌هایی از این شبکه نفوذ منتشر شده بود. به عنوان مثال، تحقیقات مشترک سمافور و ایران‌اینترنشنال بیانگر آن بود که جمهوری اسلامی بیش از یک دهه است که با تشکیل شبکه «طرح کارشناسان ایران» (که در مکاتبات داخلی دیپلمات‌های ایرانی «شبکه جوانان» هم نامیده شده) برای گسترش نفوذش در مراکز سیاست‌گذاری غرب اقدام کرده است.
بر اساس گزارش‌های پیشین، سه تن از مشاوران رابرت مالی، نماینده پیشین ایالات متحده در امور ایران، که خود او در استخدام آن‌ها نقش داشت، بخشی از این شبکه بودند. این سه تن آرین طباطبایی (که در وزارت خارجه و دفاع آمریکا کار کرده است)، علی واعظ و دینا اسفندیاری از گروه بین‌المللی بحران معرفی شده‌اند.
اکنون گزارش تلویزیون سوئد بر فعالیت روزبه پارسی در این شبکه نفوذ متمرکز شده است. این شبکه سراسری سوئد تاکید می‌کند که اسناد فاش‌شده از وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد روزبه پارسی، رئیس بخش خاورمیانه موسسه سیاست خارجی در سوئد، که برادر تریتا پارسی، بنیان‌گذار نایاک، است، با گروه نفوذ جمهوری اسلامی همکاری داشته است.
به گزارش شبکه ۴ تلویزیون سوئد، روزبه پارسی که به‌عنوان یک «کارشناس مستقل» در مسائل ایران مرتب در رسانه‌ها صحبت می‌کند، با شبکه‌ای مرتبط است که وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با هدف افزایش نفوذ تهران در غرب راه‌اندازی کرده است.
بر اساس اسناد فاش‌شده، این تشکیلات «طرح کارشناسان ایرانی» نامیده می‌شود که از تهران هدایت می‌شد و در راس آن جواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق جمهوری اسلامی، قرار داشت. این اسناد نشان می‌دهد که روزبه پارسی در جلسات با این شبکه بوده و با دیپلمات‌های ایرانی مرتبط با ظریف که امروز معاون راهبردی رئیس‌جمهوری ایران است، ارتباط نزدیک داشته است.
در گزارش‌های پیشین که پس از بررسی محتوای هزاران ایمیل تنظیم شده، تاکید شده بود که وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران این شبکه را از سال ۱۳۹۲ و با هدف جنگ نرم و گسترش نفوذش در صحنه جهانی، تشکیل داد. در این ایمیل‌ها، کپی گذرنامه، رزومه، دعوتنامه برای کنفرانس، بلیت هواپیما، درخواست ویزا، رسید پرداخت، مقالات دانشگاهی و مکاتبات گسترده با مقام‌های وزارت خارجه جمهوری اسلامی، کارکنان دانشگاه و دانشجویان بود که به نوبه خود به تایید اصالت این اسناد کمک کردند.
روزبه پارسی در گفتگو با شبکه ۴ تلویزیون سوئد، تایید کرد که در این شبکه حضور داشته، اما مدعی شد که هدفش دسترسی بیشتر به مقام‌های حکومت جمهوری اسلامی برای درک نحوه فکر کردن آن‌ها بوده است. او راه‌اندازی این شبکه از سوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی را هم رد کرد؛ این در حالی است که مکاتبات ایمیلی فاش‌شده چنین موضوعی را نشان می‌دهد.
در این گزارش همچنین آمده که «مغز متفکر پشت این شبکه شخصی به نام سعید خطیب‌زاده، دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران، بوده است. او به همراه مصطفی زهرانی، دیپلمات باسابقه جمهوری اسلامی و از اعضای سپاه پاسداران، در شکل‌گیری این شبکه نقش محوری ایفا کرده است. زهرانی به‌عنوان رابط بین ظریف و کارشناسان این شبکه فعالیت داشت.»
روزبه پارسی در گفتگویش درباره همکاری با این شبکه مدعی شد که «بسیار ممکن است انگیزه تصمیم‌گیرندگان ایرانی اقدام برای نفوذ در غرب باشد، اما هدف کارشناسان از مشارکت در این شبکه موضوع دیگری بوده است».
او در ادامه افزود: «هدف من این بود که تلاش کنم این افراد را ببینم و دریابم چطور و بر چه اساس فعالیت می‌کنند. آن‌ها علاقه‌مند بودند دیدگاه‌های ما را بشنوند و مسائل را با نگاهی دیگر بفهمند و ما هم علاقه‌مند بودیم بفهمیم آن‌ها هنگام مذاکره چه می‌کنند و بر اساس چه دیدگاه‌هایی تصمیم می‌گیرند.»
طبق اسناد، روزبه پارسی که در آن زمان به‌عنوان محقق در دانشگاه لوند فعالیت می‌کرد، در اولین جلسه این شبکه که در هتل پنج‌ستاره کوبورگ وین در ۱۴ مه ۲۰۱۴ برگزار شد، شرکت کرده است.
اسناد و مدارک نشان می‌دهد هزینه محل برگزاری همایش بر عهده جمهوری اسلامی بوده و اتاق این جلسه را وزارت امور خارجه ایران رزرو کرده است. بر اساس اسناد، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که پیش از این برای مذاکرات هسته‌ای به وین سفر کرده بود، در این نشست شرکت داشت و با اعضای این شبکه دیدار کرد.
پس از اولین دیدار، این شبکه پخش روایت جمهوری اسلامی ایران در رسانه‌های غربی را شروع کرد. جستجو در آرشیو رسانه‌ها نشان می‌دهد که تعداد گفتگوهای روزبه پارسی پس از برگزاری این دیدار بیش از دو برابر شده است؛ موضوعی که خود آن را با «افزایش علاقه به مسائل ایران در آن دوره» توجیه می‌کند.
اسناد فاش‌شده نشان می‌دهد که یک کارشناس این شبکه قبل از انتشار مقالاتش آن‌ها را با وزارتخانه جمهوری اسلامی در میان گذاشته است. یکی دیگر از اعضای این گروه نیز یک هفته پس از جلسه، ایمیلی به ظریف فرستاده و پیشنهاد کرده است که برای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گزارش بنویسد. چیزی که وزیر امور خارجه با آن موافق بود. با این حال روزبه پارسی در مصاحبه‌اش گفت: «من در چنین فعالیت‌هایی شرکت نکرده‌ام.»
اسناد دیگر هم نشان می‌دهد که خطیب‌زاده روز ۱۴ آوریل ۲۰۱۵، به زهرانی ایمیلی فرستاد که برای وزیر خارجه نیز ارسال شده بود. این ایمیل حاوی گزارش‌ها و گفتگوهای منتشرشده در نشریات غربی بود که در آن‌ها سیاست خارجی و برنامه هسته‌ای تهران تبلیغ شده بود.
خطیب‌زاده در آن ایمیل نوشت: «این‌ها فقط تعدادی از مهم‌ترین آثار منتشرشده از سوی برخی دوستانمان‌اند.» در این ایمیل لینک چندین نشریه و رسانه که روزبه پارسی با آن‌ها همکاری داشته است، هم وجود دارد.
حدود یک ماه پس از امضای توافق هسته‌ای با ایران هم روزبه پارسی به زهرانی ایمیلی زد و از «سختکوشی» آن‌ها تشکر کرد و آرزوی موفقیت کرد. پارسی در آن ایمیل نوشت: «تبریک بزرگ به شما و همکارانتان برای تمام تلاش‌های سخت با هدف کمک به تحقق توافق هسته‌ای.»
روزبه پارسی نوامبر ۲۰۲۴، از حق ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای دفاع و استدلال کرد که اگر این کشور به سلاح‌های هسته‌ای دسترسی داشته باشد، می‌توان از درگیری با اسرائیل جلوگیری کرد. او با دفاع از جاه‌طلبی‌های جمهوری اسلامی ایران افزود: «ایران باید سه تا چهار سال پیش به سلاح هسته‌ای دست می یافت.»
بنا بر گزارش تلویزیون سوئد، مشخص نیست که آیا «طرح کارشناسان ایرانی» هنوز فعال است یا خیر، اما اعضای این ابتکار همچنان در رسانه‌ها صحبت می‌کنند و در شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارند. روزبه پارسی گفت مدعی شد که امروز بخشی از این شبکه نیست و با جمهوری اسلامی ارتباطی ندارد.